Сёньня я вярнуся да клясыкі польскай папулярнай песьні. І запрапаную вашай увазе кампазыцыю з рэпэртуару заслужанай артысткі польскай эстрады Галіны Куніцкай (Halina Kunicka), аўтаркі каля двух дзясяткаў кружэлак, некалькі з каторых атрымалі статус залатых.
Галіна Куніцка нарадзілася ў Львове яшчэ перад вайной – у 1938 годзе. У сярэднюю школу хадзіла ўжо ў Варшаве, у сталіцы закончыла юрыдычны факультэт. Аднак, відаць, прафэсія юрыста была не для яе, паколькі вельмі хутка слухачы палюбілі яе песьні. Пік папулярнасьці Куніцка перажыла ў 60-ыя і 70-ыя гады, калі пясьнярка запісала нямала славутых шлягераў.
Музыкантка выконвае песьні розных стыляў, некаторыя кампазыцыі напісалі адмыслова для яе Войцех Млынарскі, Агнешка Асецка ці Эрнэст Брыль. Песьня, якую я прапаную цяпер вашай увазе, была напісаная Войцехам Млынарскім, называецца яна «12 гадзін з жыцьця жанчыны». Сьпявае Галіна Куніцка.
Wstałam o siódmej rano
i jest już siódma wieczorem,
książkę niedoczytaną
z trudem do ręki biorę.
Stron mi zostało niewiele,
lecz chyba czytać nie będę,
przede mną - jak na apelu -
stanęło długim rzędem...
Dwanaście skulonych i drobnych
godzin z życia kobiety,
tak bardzo do siebie podobnych,
straszliwie podobnych, niestety.
Ta pierwsza, półsenna, co zaspać się boi,
ta druga, kuchenna, co chleb rano kroi,
ta trzecia, spóźniona, co mlekiem się parzy,
ta czwarta, zmęczona, o snu chwilce marzy,
piąta, co wzdycha: "Pół czarnej zaparzcie",
stanęło przede mną dwanaście, dwanaście...
Dwanaście zgonionych, zdyszanych
godzin z życia kobiety,
podobnych do siebie, siostrzanych,
straszliwie siostrzanych, niestety.
Ta szósta, ta szósta, tak długa, tak nudna,
ze zmarszczką przy ustach ta siódma, ta siódma,
i jeszcze ta ósma, dziewiąta, dziesiąta,
co goni po sklepach, po domu się krząta,
i ta jedenasta z dwunastą, co sobie
po cichu powtarza: "Jak ja się wyrobię?"...
Jak ja się wyrobię? Jak ja się wyrobię?
Jak ja się wyrobię? Jak ja się wyrobię?
Jak ja się wyrobię?...
I wtedy znad gazety
słyszę twój szept liryczny:
"Kochanie, ty jesteś niestety
coraz mniej romantyczna..."
Ach, jakie szczęście, że nie wiesz
mój ty Romeo uroczy,
jak w takiej chwili na ciebie
wytrzeszcza szare oczy...
Dwanaście skulonych i drobnych
godzin z życia kobiety,
tak bardzo do siebie podobnych,
straszliwie podobnych, niestety.
I dojrzyj, jeśli mnie kochasz,
Romeo, godzien litości,
że jest, przecież jest miejsca trochę
na małą chwilę czułości
w dwunastu zgonionych i drobnych,
niewartych pióra poety,
straszliwie do siebie podobnych
godzinach z życia kobiety...
Я ўстала а сёмай раніцы, ужо сёмая вечарам, кніжку недачытаную зь цяжкасьцю бяру ў рукі. Старонак засталося няшмат. Але хіба чытаць ня буду, перада мною, як на пераклічку, выстраілася ў доўгі шэраг...
Дванаццаць сагнутых, дробных гадзін з жыцьця жанчыны. Такіх падобных, страшна падобных, на жаль.
Гэтая першая, паўсонная, што праспаць баіцца, гэтая другая, кухонная, што хлеб раніцай рэжа, гэтая трэцяя, спозьненая, што малаком парыцца, чацьвёртая, стомленая, пра сон марыць. Пятая ўздыхае: заварыце мне чорнай кавы. Выстраілася перада мной дванаццаць, дванаццаць... загнаных, запыханых гадзін з жыцьця жанчыны, падобных адна на адну, страшна падобных, на жаль.
Гэтая шостая, такая доўгая, такая нудная, з маршчынкай каля вуснаў сёмая, і яшчэ восьмая, дзевятая, дзясятая, якая бегае па крамах, дом прыбірае. І яшчэ адзінаццатая, дванаццатая, што ціха пра сябе паўтарае «Як я пасьпею?».
І тады ты адарваўся ад газэты, я чую твой шэпт лірычны «Дарагая, ты, на жаль, усё менш рамантычная». Ах, якое шчасьце, што ты ня ведаеш, мой цудоўны Рамэа, што цяпер на цябе вылупліваюць шэрыя вочы... Дванаццаць загнаных, запыханых гадзін з жыцьця жанчыны, падобных адна на адну, страшна падобных, на жаль... А кожная з іх падморгвае, быццам бы гаворыць: «Наш пан нам удаўся..».. І заўваж, калі мяне кахаеш, Рамэа, варты літасьці, што ёсьць жа крыху месца на маленькую хвіліну чульлівасьці ў дванаццаці загнаных і дробных, ня вартых пяра паэта, страшна на сябе падобных гадзінах з жыцьця жанчыны.
Wstałam o siódmej rano – я ўстала а сёмай раніцы. Па-польску толькі прыназоўнік о спалучаецца з назвай гадзіны, калі па-беларуску можна сказаць і а сёмай раніцы, і ў сем гадзін раніцы, у другім выпадку назіраецца ўплыў расейскай мовы, а ў першым, магчыма, польскай, але багацьце мовы заключаецца ў тым, што яна сьмела запазычае з іншых моў.
Do ręki biorę – я бяру ў рукі. Беларус хутчэй ня скажа «Я бяру ў руку», скарыстаецца множным лікам – у рукі, а вось паляк сказаў бы і так, і так – і do ręki, і w ręce.
Do siebie podobnych – падобных адна на адну.
Pół czarnej zaparzcie – czarna, mała czarna, duża czarna – гэтак палякі называюць каву без малака, малы кубак або вялікі.
Siostrzany – на беларускай мове няма адпаведніка гэтага слова, а яно азначае тое ж самае, што і bratni, гэта значыць, вельмі падобны, як сястра, брат.
Goni po sklepach – бегае па крамах. Палякі таксама, як і беларусы, калісьці бегалі пасьля працы па крамах, стаялі ў чэргах, каб купіць нешта паесьці. Гэтыя часы даўно скончыліся, але песьня была запісаная ў 70-ыя гады, у разгар самых розных дэфіцытаў.
Po domu się krząta – krzątać się азначае самыя розныя хатнія працы – і прыборку, і гатаваньне ежы, і мыцьцё бялізны, агулам працу, якую ў большасьці выконваюць жанчыны. А пазьней яны думаюць:
Jak ja się wyrobię – як я пасьпею, як я спраўлюся з усімі абавязкамі?
нг